NAC Uitbreiding Gemeentehuis Gavere – wedstrijdontwerp
Het gebouw is ingeplant achter het gemeentehuis, waar nu het gemeentelijk park is gesitueerd. Er is omwille van verschillende redenen voor geopteerd om een volledig losstaand gebouw te ontwerpen, dat enkel met het huidige gemeentehuis is verbonden d.m.v. een ‘glazen’ passerelle op de verdieping. Het bestaande gemeentehuis is een waardevol gebouw, dat dateert van het tweede kwart van de 20e eeuw. Oorspronkelijk was het een villa en die indeling is nu nog steeds merkbaar. Het is min of meer een alzijdig gebouw waarbij ook de zijgevels en de achtergevel belangrijk zijn en mee het karakter van de vrijstaande villa versterken. Daarom alleen al zou het jammer zijn om er letterlijk tegenaan te bouwen, want dat zou onvermijdelijk een verminking van het bestaande gemeentehuis betekenen.
En niet enkel de buitenkant is van belang. Ook het interieur van bv. de huidige raadzaal en de schepenzaal heeft zijn charme en het zou jammer zijn mocht de eigenheid ervan verloren gaan.
Ook de huidige mogelijkheid om wagens te laten circuleren rond het gemeentehuis heeft meegespeeld. Bij tal van plechtigheden blijkt die circulatie een onmiskenbaar voordeel, niet in het minst voor ceremoniewagens. Op termijn zou er wel een alternatief komen in de vorm van een nieuwe toegangsweg, maar in de tussentijd (en zelfs later als de nieuwe toegangsweg er ligt) blijft de huidige oplossing bijzonder handig. De bestaande circulatieweg verkeert bovendien in uitstekende staat en kan dus omwille van financiële redenen best behouden blijven. Een circulatieweg rondom het nieuwe gebouw leggen is niet echt een optie, want dat is enerzijds een dure aangelegenheid en anderzijds een verbreking van het rechtstreekse contact tussen het gebouw en het park, dat zoveel mogelijk intact moet blijven.
De toegang tot het nieuwe administratieve centrum is gelegen achter het bestaande gemeentehuis, onder de passerelle (o.a. als bescherming tegen de regen) en wordt –naar analogie met De Poort, om eenheid te creëren over de gehele site – geaccentueerd door een groene beglazing.
De nieuwbouw is opgevat als 1 rechthoekig volume (o.a. omwille van kostprijs, compactheid, soberheid, … ), inwendig bestaand uit 5 naast elkaar gelegen volumes, waarbij een transparant, open volume telkens wordt afgewisseld met een meer gesloten, opaak bouwdeel. De transparante volumes herbergen onder meer verschillende (landschaps)kantoren (al dan niet met loketfunctie) en de raadzaal; met andere woorden de functies die het meest open zijn en de grootste polyvalentie vragen. Zij zijn ontworpen als grote open ruimtes (in te delen met losse wanden/meubilair) en kunnen op termijn zeer gemakkelijk heringericht worden of gebruikt worden voor andere functies.
De transparante volumes zorgen ervoor dat het achterliggende park zoveel mogelijk zichtbaar blijft doorheen het gebouw. Het middenste transparante volume fungeert als zicht-as, die het mogelijk maakt om vanuit het huidige kantoor van het college van burgemeester en schepenen tot achterin het park te kijken (of, wanneer de deuren van kantoor en de toegangsdeur geopend zijn, zelfs dwars doorheen de beide gebouwen).
De opake volumes bevatten dan weer de meer vaste functies, zoals : sanitair, verticale circulatie, bergingen, onthaal, kitchenette, technieken, … M.a.w. functies die niet zomaar van plaats kunnen verhuizen.
De verticale (houten) pijlers in het gevelvlak, die op verschillende afstanden van elkaar staan, vinden enerzijds hun oorsprong bij de bomen in het park – en bij uitbreiding de natuur – rondom het gemeentehuis in het algemeen.
Anderzijds zorgen zij er samen met de horizontale balken tussen de verticale pijlers voor, dat de gevel van het nieuwe gebouw refereert naar het typische en zeer herkenbare vakwerk van het bestaande gebouw. Door een gelijkaardige kleur te gebruiken als het bestaande vakwerk, dat ook nog eens terugkomt in De Poort, wordt een grote samenhang gecreëerd voor de gehele site. De grote glasvlakken tussen de (houten) pijlers weerspiegelen de natuur en slaan op die manier een brug tussen het nieuwe gebouw en de bestaande natuur.
Weerspiegeling is uiteraard niet de enige taak van het glas; het zorgt er ook voor dat er voldoende natuurlijk licht binnenvalt en dat het gebouw in hoge mate transparant blijft. Dit resulteert in een gebouw met een aangename, comfortabele en inspirerende werkomgeving, waarbij de natuur wordt naar binnen getrokken en het gebouw zelf als het ware opgaat in zijn omgeving. Door de overvloedige natuurlijke lichtinval zal het gebruik van kunstlicht optimaal kunnen worden beperkt.
Tussen de gevelstructuur en het buitenschrijnwerk kan op quasi onzichtbare wijze buitenzonwering worden aangebracht om overbezonning tegen te gaan. Ook luchttoevoeropeningen kunnen op onopvallende wijze worden geïntegreerd.
Een ander groot voordeel van een dergelijke gevelopbouw is dat er achteraf perfect een verdieping kan worden bijgebouwd, zonder enige vorm van stijlbreuk (zie ook bijgevoegde inplantingsplannetjes).
Enkele uitspringende kaders zorgen voor ietwat luchtigere elementen binnen het semi-strenge gevelregime. Zij zorgen er samen met het gebruik van gekleurd glas voor dat de opengaande delen worden benadrukt en kunnen tevens fungeren als balkonnetje, luifel, … Een balkonnetje met geopende ramen draagt bij mooi weer op zijn beurt bij tot een aangenaam werkklimaat. Dergelijke kleine zaken passen volledig binnen ons streven naar een aangenaam gebouw, veeleer dan naar een typisch kantoorgebouw. Het gebouw wil in oorsprong dan ook meer een paviljoen in de natuur zijn, dan een kantoor in suburbane context.
Dergelijke subtiele toevoegingen zorgen er ook voor dat het gebouw tot leven komt en aanwezig is, terwijl het tegelijkertijd door zijn algemene opvatting als ‘licht’, semi-transparant gebouw, toch op de achtergrond blijft en het bestaande gemeentehuis in zijn waarde laat. Ook het contrasterende materiaalgebruik draagt hiertoe bij. De beide gebouwen beconcurreren elkaar nooit, maar versterken elkaar.
Opmerking : zonder afbreuk te doen aan het originele concept kunnen er ook gemakkelijk enkele glaspartijen worden vervangen door vaste panelen met isolatie erachter (bv. opake gekleurde glazen vlakken, zodat de natuur nog steeds weerspiegelt). Een andere variante bestaat er in om bv. de blauw-grijze kleur van de gevelstructuur te vervangen door een donkergrijze kleur, naar analogie met de uitbreiding van De Poort. De uiterlijke verschijningsvorm is dus niet noodzakelijk een idee-fixe, maar eerder een eerste veruitwendiging, sfeer of impressie van een vorm die aansluit bij het basisconcept.
